Budowa "Prudentialu" 1932 r.
"Prudential" – warszawski wieżowiec, wybudowany w latach
1931-1933 w stylu art déco, jako siedziba angielskiego Towarzystwa Ubezpieczeń
„Prudential” (Przezorność).
Budynek stał się symbolem nowoczesnej Warszawy lat 30.
Miał wysokość 16 pięter (66 m), co czyniło go w ówczesnym czasie jednym z
najwyższych budynków w Polsce i jednym z najwyższych wieżowców (drugim) w
Europie. W dolnej części budynku znajdowała się przestrzeń biurowa, w wieży
mieściły się luksusowe apartamenty. Znajduje się on przy placu Powstańców
Warszawy (dawniej plac Napoleona, plac Warecki). Budynek zaprojektował Marcin
Weinfeld, stalową konstrukcję spawaną ustawioną na żelbetowych fundamentach biurowca
zaprojektowali Stefan Bryła i Wienczesław Poniż. Do budowy użyto 2 mln cegieł
pustakowych, 2 tys. t cementu, 1500 t stali.
"Prudential" w październiku 1936 r.
-----------------------------------------------------
Makieta Dworca Głównego.
Dworzec Główny – nieistniejący dworzec kolejowy w
przedwojennej Warszawie, ówcześnie jeden z najnowocześniejszych w Europie.
Dworzec usytuowany był wzdłuż Alei Jerozolimskich, pomiędzy ulicami
Marszałkowską i Emilii Plater (obecnie w tym miejscu znajduje się podziemna
stacja Warszawa Śródmieście).
Pierwsza koncepcja wspólnego dworca dla wszystkich linii
kolejowych przebiegających przez Warszawę powstała w 1879 roku. Realizację tej
myśli umożliwiła jednak dopiero przebudowa Warszawskiego Węzła Kolejowego zapoczątkowana
w 1921 roku, która spowodowała konieczność wyburzenia zbyt małego Dworca
Wiedeńskiego. Na jego miejscu postanowiono wybudować nowy centralny dworzec dla
stolicy, który przejąć miał m.in. obsługę pociągów na warszawskiej linii
średnicowej. Budowę reprezentacyjnego dworca czołowo-przelotowego według
projektu Czesława Przybylskiego i Andrzeja Pszenickiego rozpoczęto w 1932 roku.
Monumentalny gmach, zaprojektowany w stylu modernistycznym z elementami art
déco, został wyposażony w bogaty program handlowo-usługowy, w tym m.in. w
salony dla VIP-ów. Do czasu jego ukończenia podróżni mieli być obsługiwani na
prowizorycznym dworcu przy ul. Chmielnej, wzniesionym w 1921 roku.
15 grudnia 1936 została uruchomiona linia średnicowa
wyposażona po raz pierwszy w trakcję elektryczną. Pociągi PKP kursowały na
trasie Pruszków – Warszawa Główna – Otwock[1]. W 1938 roku rozpoczęto
odprawianie pasażerów w ukończonej części dworca. W dniu 6 czerwca 1939 roku
niedokończony budynek dworca uległ częściowemu zniszczeniu w wyniku pożaru
wznieconego przez ekipę spawalniczą (podejrzewano wówczas sabotaż). Dworzec,
dodatkowo uszkodzony podczas kampanii wrześniowej przez niemieckie samoloty,
wkrótce potem został prowizorycznie wyremontowany przez władze okupacyjne (m.in.
budowa nowego dachu) i oddany do użytku, w formie bardzo okrojonej w stosunku
do pierwotnych planów.
W budynku dworca w okresie okupacji działała kawiarnia
"Mitropa" przeznaczona tylko dla Niemców.
Służył do wybuchu powstania warszawskiego, podczas
którego ponownie ucierpiał i ostatecznie został wysadzony w powietrze przez
Niemców w styczniu 1945 roku. Resztki dworca rozebrano po wojnie, a jego
funkcje przejął tymczasowy dworzec Warszawa Główna Osobowa; obecnie pełnią je
dworce Centralny i Śródmieście.
Budowa Dworca Głównego 1939 r.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz