niedziela, 27 października 2013

Mieczysława Ćwiklińska

Jubileusz 30-lecia pracy artystycznej Mieczysławy Ćwiklińskiej
w Warszawie (3 kwietnia 1936 r.). Aktorka na scenie wśród kwiatów.


Mieczysława Ćwiklińska, właściwie Mieczysława Trapszo, pseudonim Gryf, Lińska (ur. 1 stycznia 1879 w Lublinie, zm. 28 lipca 1972 w Warszawie) – polska aktorka teatralna i filmowa, śpiewaczka (sopran).
Pochodziła ze słynnego polskiego rodu teatralnego Trapszów. Była córką Marcelego Trapszy i Aleksandry Trapszo z Ficzkowskich. Wykształcenie wokalne zdobyła w Paryżu u Jana Reszke.
Na scenie teatralnej zadebiutowała 2 grudnia 1900 w roli Helenki w Grubych rybach Michała Bałuckiego w Teatrze Ludowym w Warszawie. Od tego czasu była członkiem zespołu operetki Warszawskich Teatrów Rządowych. 5 stycznia 1901 wystąpiła po raz pierwszy w Teatrze Nowości jako Kasia („Gwałtu, co się dzieje”). W latach 1907–1908 przebywała w Paryżu, gdzie kształciła głos u prof. Giulianiego. Od 1909 roku nagrywała dla Syreny Rekord. W czasie I wojny światowej występowała za granicą (Francja, Rosja). Do kraju powróciła w 1918. Od 1922 należała do zespołu Teatru Polskiego, później do Teatru Narodowego. W tym okresie była primadonną operetkową i ulubienicą Warszawy. W sezonie 1926/1927 wraz z Antonim Fertnerem utworzyła teatr komedii i farsy "Teatr Ćwiklińskiej i Fertnera" w Warszawie przy Nowym Świecie 63.
W filmie zadebiutowała w wieku 54 lat rolą Idalii w filmie Jego ekscelencja subiekt (1933). Wystąpiła w wielu polskich filmach, była uznawana za jedna z najwybitniejszych aktorek komediowych. W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej. Znana była głównie jako aktorka komediowa i charakterystyczna. Często grała role kobiet starszych, o zabarwieniu charakterystycznym. Tworzyła postaci zabawne, a nawet karykaturalne. W początkach drogi artystycznej Ćwiklińska występowała też w rolach operetkowych i operowych w Warszawie, Berlinie i Dreźnie.
W czasie okupacji niemieckiej pracowała w Warszawie jako kelnerka w kawiarniach "Cafe Bodo" i "U Aktorek". Podczas Powstania Warszawskiego była w Leśnej Podkowie, po jego upadku pojechała do Zakopanego.
Po II wojnie światowej zamieszkała w Krakowie gdzie też występowała, a od 1950 roku aż do śmierci grała w Warszawie w Teatrze Polskim i Nowym. Jej rola Babki w spektaklu Drzewa umierają stojąc zagrana po raz pierwszy 1 listopada 1958 Teatrze Rozmaitości była jej ostatnią słynną rolą. Aktorka grała ją do kwietnia 1971 roku, występując w niej około 1500 razy. Jej jubileusz siedemdziesięciolecia pracy aktorskiej miał miejsce 2 grudnia 1970 w Lublinie w Teatrze na scenie im. Osterwy. W 1971 roku odbyła tournee po Stanach Zjednoczonych i Kanadzie na zaproszenie amerykańskiej Polonii. W ostatnich latach życia stała się na wpół ociemniała, jednak nadal występowała na scenie starannie to ukrywając.
W 1937 została odznaczona Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury. W 1949 Prezydent RP Bolesław Bierut nadał jej Order Sztandaru Pracy II klasy. W 1959 została odznaczona Orderem Sztandaru Pracy I klasy. W 1955 otrzymała Państwową Nagrodę Artystyczną I stop­nia. W 1959 Jerzy Macierakowski i Wojciech Natanson napisali książkę „Mieczysława Ćwiklińska”. W 1976 roku ukazała się książka Alicji Okońskiej i Andrzeja Grzybowskiego „Rozmowy z panią Miecią”, która powstała na podstawie wspomnień Ćwiklińskiej oraz przeprowadzonych z nią rozmów. W 1988 Maria Bojarska napisała biografię aktorki „Mieczysława Ćwiklińska”. W 2012 jedną z warszawskich ulic nazwano jej nazwiskiem.

Przedstawienie "Smaczny chleb kłamstwa" Bruna Winawera w Teatrze Letnim w Warszawie (luty 1932 r.). Mieczysława Ćwiklińska i Józef Orwid w jednej ze scen przedstawienia.


Film "Granica" (1938 r.). Mieczysława Ćwiklińska jako matka Zenona (stoi 3. z prawej, pochylona), Jerzy Pichelski jako Zenon Ziembiewicz, Elżbieta Barszczewska jako Elżbieta Biecka (oboje z prawej na dole nad dzieckiem) i nierozpoznani aktorzy w jednej ze scen filmu.


Jubileusz 30-lecia pracy artystycznej Mieczysławy Ćwiklińskiej w Warszawie (3 kwietnia 1936 r.). Mieczysława Ćwiklińska (w środku, w jasnej sukni) na scenie Teatru Narodowego w otoczeniu uczestników uroczystości. Widoczni m.in. aktor i reżyser Arnold Szyfman (I rząd 3. z prawej), prezes Związku Autorów i Dramatopisarzy Polskich Wacław Grubiński (I rząd 4. z prawej), prezes Związku Artystów Scen Polskich Józef Śliwicki, aktorka Zofia Lindorf (2. z prawej w sukni w kwiaty), aktorka Jadwiga Smosarska (3. z lewej), aktorka Maria Przybyłko-Potocka (stoi obok Jadwigi Smosarskiej, jasny kołnierz przy sukni).


Mieczysława Ćwiklińska w swoim mieszkaniu stoi przy samowarze (1938 r.).


---------------------------------------



 "Mieczysława Ćwiklińska" - film dokumentalny.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz