czwartek, 7 lutego 2013

Szlachta zagrodowa

Zjazd członków Związku Szlachty Zagrodowej z Podkarpacia 
we Lwowie (1937 r.). Uczestniczki zjazdu 
z Kałusza na dworcu kolejowym.


Związek Szlachty Zagrodowej – polska organizacja społeczna, powołana oficjalnie 13 lutego 1938. Do zadań organizacji należało roztoczenie opieki nad polską drobną szlachtą kresową, która nie zatraciła jeszcze polskiej narodowości, oraz repolonizacja tych, którzy już ją utracili. Do Związku Szlachty Zagrodowej Podkarpacia należało w lutym 1939 41 tys. członków w 450 kołach, działało 28 zarządów powiatowych. Działalność rozszerzyła się szybko na Wołyń i Polesie. Na początku 1939 powołany został Związek Szlachty Zagrodowej na Wołyniu. W Łucku rozpoczęto wydawanie dwutygodnika "Pobudka Wołyńska". Powstały pierwsze koła Związku Szlachty Zagrodowej na Polesiu.
Związek Szlachty Zagrodowej starał się, aby ludność polska miała dobrą opiekę duszpasterską. Budowano i wyposażano kościoły. W kilkunastu miejscowościach szlachta zagrodowa wybudowała domy ludowe, w których działały świetlice, sale teatralne, sklepiki spółdzielcze. Związek organizował różne kursy, np. kierowników świetlic, sekretarzy kół, kursy gospodarstwa domowego oraz kroju i szycia, fundował stypendia gimnazjalne i licealne.
W wojsku utworzono kompanie szlacheckie, najwcześniej w 5 Pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu. W lipcu 1938 utworzono Fundusz Pożyczkowo-Zapomogowy udzielający pożyczek na cele gospodarcze, jak kupno narzędzi rolniczych, nawozów sztucznych, nasion, uruchomienie warsztatu. Związek Szlachty Zagrodowej Podkarpacia dopomógł zorganizować kilkadziesiąt sklepów prywatnych, spółdzielczych i kółek rolniczych.


Gniazdo szlacheckie Związku Szlachty Zagrodowej w Berezowie Średnim. Prezydium gniazda. Siedzą od lewej: skarbnik Jan Tomycz-Berezowski, prezes Grzegorz Juchno-Sulatycki, sekretarz Dymitr Urbanowicz-Berezowski.


Delegacja Związku Szlachty Zagrodowej z Podkarpacia u prezydenta RP Ignacego Mościckiego. Prezydent RP Ignacy Mościcki w rozmowie z członkami delegacji zebranymi na dziedzińcu Zamku Królewskiego (12 listopada 1936 r.).


Prezydent RP Ignacy Mościcki przechodzi przed frontem kompanii szlachty zagrodowej Huculskiego Batalionu Legionów Polskich. Za prezydentem idzie szef Gabinetu Wojskowego Prezydenta RP generał Kazimierz Schally (październik 1937 r.).


 Zjazd powiatowy Związku Szlachty Zagrodowej w Horodence (marzec 1938 r).

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/165574/7ac6821bc170f9a42a216ad8ee53bb3c/

 Koło Związku Szlachty Zagrodowej w Koniuszkach (1939 r.).

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/165586/7ac6821bc170f9a42a216ad8ee53bb3c/

 Strona tytułowa kalendarza Związku Szlachty
Zagrodowej na rok 1939 r.

------------------------------------------

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz