Bronisław Komorowski (ur. 25 maja 1889 w Barłożnie, zm.
22 marca 1940 w Stutthof) – błogosławiony Kościoła katolickiego, polski
duchowny katolicki, działacz i polityk polskiego ruchu narodowego w Gdańsku.
Bronisław Komorowski urodził się w rodzinie gospodarzy w
Barłożnie koło Skórcza w powiecie Starogard Gdański. Jego rodzicami byli Jan
Komorowski (1840-1892) oraz Katarzyna z domu Gencza (Gęcza) (1859-1925). Po śmierci Jana (1892 r.) Katarzyna ponownie wyszła za mąż za Jana Fankidejskiego.
Wzorami dla dorastającego Bronisława okazali się dwaj bliscy krewni ojczyma, patriotyczni księża Jakub Fankidejski (1844-1883), znany historyk Pomorza i pedagog Collegium Marianum w Pelplinie, oraz Feliks Bolt (1864-1940), bojownik o polskość Pomorza za zaborów, później senator II Rzeczypospolitej.
Wzorami dla dorastającego Bronisława okazali się dwaj bliscy krewni ojczyma, patriotyczni księża Jakub Fankidejski (1844-1883), znany historyk Pomorza i pedagog Collegium Marianum w Pelplinie, oraz Feliks Bolt (1864-1940), bojownik o polskość Pomorza za zaborów, później senator II Rzeczypospolitej.
Bronisław w latach szkolnych był członkiem kółka
filaretów. Uczęszczał do progimnazjum Collegium Marianum w Pelplinie. Po
ukończeniu w 1910 gimnazjum w Chełmnie wstąpił do seminarium duchownego w
Pelplinie (dziś zwane Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie). Po jego
ukończeniu otrzymał w 1914 święcenia kapłańskie i został wikarym w parafii w
Łęgowie k. Pruszcza Gdańskiego.
W 1915 z Łęgowa został przeniesiony do Gdańska do parafii
św. Mikołaja. Młody wikary, oprócz działalności kościelnej, rozwinął i
prowadził działalność społeczno-polityczną wśród ludności polskiej. Dzieci
podczas katechez uczyły się od niego historii Polski oraz języka polskiego. Od
1919 ks. Bronisław Komorowski wygłaszając kazania podczas mszy prowadził je w
języku polskim.
W 1923 wraz z grupą działaczy polskich założył
Towarzystwo Budowy Kościołów Polskich mające być przeciwwagą dla miejscowych
kościołów katolickich obsadzonych przez duchowieństwo niemieckie. Działania ks.
Bronisława Komorowskiego i jego Towarzystwa doprowadziły do przyznania w 1924
byłej ujeżdżalni wojskowej we Wrzeszczu, którą przebudowano na kościół św.
Stanisława Biskupa. Kościół, konsekrowany w maju 1925, stał się jednym z
centrów polskości w Wolnym Mieście Gdańsku i centralnym obiektem tzw. Polenhof
- osiedla zamieszkanego w większości przez Polaków. Organizowane były w nim
liczne uroczystości i obchody świąt narodowych.
W latach 1933-1934 ks. Bronisław Komorowski był gdańskim
radnym – jedynym w 54-osobowej Radzie Miasta przedstawicielem Polaków i
polskości. Kandydował również w wyborach w 1933 do sejmu gdańskiego –
Volkstagu, lecz nie został wybrany; przez kilka tygodni w 1935 zasiadał w
Volkstagu na miejsce Erazma Czarneckiego, który wyjechał z Gdańska; ponownie
startował w wyborach 7 kwietnia 1935, ale i tym razem nie został wybrany.
Był członkiem Gminy Polskiej i przez krótki okres był jej
wiceprezesem. Wystąpił z tej organizacji na skutek wewnętrznych sporów, lecz
nadal działał, doprowadzając do zjednoczenia rywalizujących ze sobą
organizacji. M. in. na skutek jego starań powstała Gmina Polska Związek
Polaków.
Ks. Bronisław Komorowski wraz z ks. Franciszkiem
Rogaczewskim rozpoczęli działania mające na celu powstanie parafii
personalnych. Polegać to miało na tym, że parafianie uczestniczący w mszach w
kościołach polskich nadal należeliby do parafii niemieckich. Papież Pius XI
wyraził swą zgodę na powstanie dwóch parafii personalnych.
10 października 1937 biskup gdański Edward O'Rourke
powołał ks. Bronisława Komorowskiego na proboszcza parafii personalnej. Na
skutek nacisków narodowych socjalistów trzy dni później zarządzenie biskupa
gdańskiego zostało unieważnione przez władze Wolnego Miasta Gdańska. Było to
przyczyną ustąpienia biskupa O’Rourke z funkcji biskupa gdańskiego. Nowy
biskup, uległy w stosunku do władz nazistowskich sopocianin Karol Maria Splett
nie pozwolił na utworzenie polskich parafii personalnych.
Ks. Bronisław Komorowski, jako pierwszy duszpasterz
polskich studentów Politechniki Gdańskiej, niejednokrotnie odważnie stawał w
obronie prześladowanych młodych Polaków studiujących w Gdańsku. W 25. rocznicę
jego pracy kapłańskiej odbyła się 2 kwietnia 1939 roku w kościele świętego
Stanisława Bpa. wielka manifestacja patriotyczna, m.in. z udziałem komisarza
generalnego Rzeczypospolitej Polskiej Mariana Chodackiego.
1 września 1939 został aresztowany, pobity i uwięziony w
Gdańsku w Victoriaschule; wkrótce Niemcy osadzili go w obozie koncentracyjnym w
Stutthofie. Został zamordowany wraz z kilkudziesięcioma działaczami polskimi w
Wielki Piątek 22 marca 1940 w lasach koło obozu; po wojnie zwłoki wszystkich
ekshumowano i złożono na cmentarzu w Gdańsku-Zaspie.
W 1999 ks. Bronisław Komorowski znalazł się w gronie 108
polskich męczenników II wojny światowej, których Jan Paweł II ogłosił
błogosławionymi. Ich wspomnienie liturgiczne w polskim Kościele katolickim
obchodzone jest 12 czerwca. Imię bł. Bronisława Komorowskiego nosi m.in. Szkoła
Podstawowa nr 49 w Gdańsku oraz plac w Gdańsku-Wrzeszczu, w pobliżu którego
znajduje się kościół św. Stanisława.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz