Zamek Prezydenta RP w latach 30-tych. Widok ogólny.
Zamek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w Wiśle – modernistyczny, wzniesiony w latach 1929–1930 według projektu
Adolfa Szyszko-Bohusza dla prezydenta RP Ignacego Mościckiego; w latach
1931–1952 i od 2002 rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
W 1906 roku arcyksiążę cieszyński Fryderyk Habsburg,
zachwycony bogactwem beskidzkich lasów, kazał postawić tu pałacyk myśliwski. W
pobliżu wzniesiono zabudowania gospodarcze, a do posesji doprowadzono drogę z
doliny Czarnej Wisełki, przedłużoną wkrótce aż na przełęcz Szarculę. Budowę
ukończono w 1907 r. Tuż po zakończeniu I wojny światowej i rozpadzie monarchii
Habsburgów, w listopadzie 1918 r., około 200 miejscowych górali, w akcie zemsty
za nadużycia arcyksiążęcej (w większości pochodzącej ze Styrii lub Tyrolu)
służby leśnej, obrabowało pałacyk. Wkrótce cieszyńskie majątki arcyksięcia
znacjonalizowano. W odrodzonej Polsce pałacyk stał się własnością Ministerstwa
Rolnictwa, które jednak nie miało pomysłu na jego zagospodarowanie. W 1927 roku
Sejm województwa śląskiego na wniosek ówczesnego wojewody Michała Grażyńskiego
uchwalił wyremontować obiekt i przeznaczyć go na rezydencję prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej. Dar miał być symbolem jedności Śląska z Polską i
miejscem wypoczynku dla prezydentów. Remont zakończono 23 grudnia 1927 r., a
już w nocy z 23 na 24 grudnia, w niewyjaśnionych okolicznościach obiekt spłonął
całkowicie.
Po pożarze pałacyku Sejm Śląski podjął decyzję o budowie
nowego, bardziej reprezentacyjnego obiektu na rezydencję wypoczynkową dla
prezydenta RP, jako dar Śląska i Ślązaków dla głowy państwa. Przeznaczył na to
2 mln zł z kasy województwa śląskiego. Przeprowadzono także zbiórki pieniężne
wśród śląskiego społeczeństwa i tutejszych przemysłowców.
Widok od strony wejścia głównego (marzec 1931 r.).
http://
http://
Do zaprojektowania nowej, w miejsce spalonego pałacyku,
rezydencji zaproszono wybitnego krakowskiego architekta prof. Adolfa
Szyszko-Bohusza który w latach 1929-1931 zaprojektował modernistyczny obiekt.
Pierwotnie budynki miały płaskie dachy, dopiero w 1938 r. dobudowano kryte
miedzią dachy dwuspadowe. Do wykonania projektu wnętrz zaproszono prof.
Andrzeja Pronaszkę oraz Włodzimierza Padlewskiego. W miejscu dawnego pałacyku
myśliwskiego powstał Zamek Dolny, natomiast właściwa rezydencja powstała nieco
wyżej, na warstwicy łączącej Zadni Groń z Baranią Górą (łukowy kształt budynku
odpowiada przebiegowi warstwicy), w miejscu z którego roztaczał się widok na
widły Białej i Czarnej Wisełki (obecnie jest tu Jezioro Czerniańskie).
Fragment jednego z pokoi.
Jadalnia.
Fragment sypialni.
http://
http://
Fragment sypialni.
http://
http://
21 stycznia 1931 roku, po przekazaniu przez Sejm Śląski
prezydentowi RP (wówczas był nim Ignacy Mościcki), wykorzystywany był przez
głowę państwa w celach wypoczynkowych.
Po wojnie budynek, z którego zginęła część wyposażenia,
szybko odrestaurowano i przekazano z powrotem do dyspozycji prezydenta. Od 1981
roku obiekt stał się domem wczasowym KWK Pniówek, lecz cały czas pozostawał
własnością Skarbu Państwa. W latach 90. był dzierżawiony przez Jastrzębską
Agencję Turystyczną. W 2002 r. został na powrót przejęty przez Kancelarię
Prezydenta RP. Remontowany w latach 2003-2005 z jednoczesną przebudową obiektów
towarzyszących. Oddany do ponownego użytku w 2005 r. przez prezydenta
Aleksandra Kwaśniewskiego jako Rezydencja Prezydenta RP Zamek - Narodowy Zespół
Zabytkowy w Wiśle.
----------------------------------------
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz