wtorek, 25 lutego 2014

Wilhelm Bruchnalski


Wilhelm Adolf Bruchnalski (ur. 21 maja 1859 we Lwowie, zm. 6 grudnia 1938 we Lwowie) – polski historyk literatury, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Zajmował się literaturą polską późnego średniowiecza, Odrodzenia, oświecenia i romantyzmu, a także epistolografią oraz kulturą XIX-wiecznej Galicji. Wykazał m.in. związki polskiego humanizmu z Jakubem de Voragine i św. Tomaszem z Akwinu. Badał strofikę i rytmikę średniowieczną, sformułował hipotezę, że Bogurodzica była pierwotnie fragmentem wielozwrotkowej litanii do Wszystkich Świętych i powstała w krakowskim klasztorze franciszkańskim. Badał twórczość m.in. Reja (zwracając uwagę na jego rolę jako moralizatora), Kochanowskiego, Marcina Błażowskiego, Orzechowskiego, Krasińskiego, Fredry, Lenartowicza, Sienkiewicza. W 1922 wydał Myszeidę Krasickiego. Zajmował się również twórczością Mickiewicza; wraz z Romanem Pilatem rozpoczął edycję Dzieł wszystkich, przygotowując tom II (obejmujący poezje z lat 1824–1855) i III (Grażyna). Przygotował objaśnienia do wydania Pana Tadeusza z 1888 (przez "Macierz Polską"), analizował wpływ Homera, Wergiliusza i Torquato Tasso na ten utwór. Zajmował się strukturą misteryjną Dziadów. Stworzył podstawy naukowe badań dziejów polskiego czasopiśmiennictwa.
Wśród jego uczniów byli Stanisław Adamczewski, Karol Badecki, Wacław Borowy, Juliusz Kleiner, Stanisław Kot, Józef Stachowicz. W 1905 został członkiem-korespondentem AU, w 1923 - członkiem czynnym PAU. Był również członkiem czynnym (1919) i zwyczajnym (1929) Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza (1900–1905, 1918–1934), wiceprezesa (1908-1917) i prezesa (1917–1926) Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, przewodniczącego Towarzystwa Teatrów i Chórów Włościańskich (1909). Kierował Wydziałem I Towarzystwa Naukowego we Lwowie (był członkiem towarzystwa od 1920), należał do Zarządu "Macierzy Polskiej" oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego. W 1907 był w gronie założycieli pisma "Lud", redagował "Pamiętnik Literacki" (1902–1905, 1934–1938).
Cieszył się uznaniem jako najwybitniejszy znawca Mickiewicza w Polsce międzywojennej. Uniwersytet Wileński nadał mu doktorat honoris causa (1929), został odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta. W 1926 na jego cześć ukazała się księga pamiątkowa na 40-lecie pracy naukowej i 25-lecie pracy nauczycielskiej. Był znany z demonstracyjnego okazywania niechęci i antypatii, m.in. wobec twórczości Josepha Conrada.
W 1938 został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za wybitną twórczość naukową, związaną z literaturą piękną.
Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz