II Rzeczpospolita: Challange 1932.

Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych
(Challenge 1932) - lotnisko Czyżyny k/Krakowa.
Franciszek Żwirko przed samolotem RWD-6.

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207377:8/

Międzynarodowe Zawody Samolotów Turystycznych w 1932 roku, znane w Polsce jako Challenge 1932 – zawody lotnicze odbywające się w dniach 12 – 28 sierpnia 1932 roku w Berlinie, trzecie zawody z serii Challenge. Zakończyły się zwycięstwem polskiej załogi Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury na samolocie polskiej konstrukcji RWD-6, stanowiąc pierwszy duży międzynarodowy sukces polskiego lotnictwa sportowego. Obejmowały one ocenę techniczną samolotów, konkurencje techniczne, próbę prędkości maksymalnej oraz lot okrężny wokół Europy, długości 7363,2 km przez Niemcy, Polskę, Czechosłowację, Austrię, Jugosławię, Włochy, Szwajcarię, Francję, Holandię, Danię i Szwecję.

Publiczność na lotnisku w Czyżynach.

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207169:1/

Sprawozdawca radiowy Henryk Szatkowski (1. z prawej) na lotnisku
Czyżyny relacjonuje przebieg zawodów.

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207215:3/

Były to trzecie z serii prestiżowych międzynarodowych zawodów samolotów turystycznych Międzynarodowej Federacji Lotniczej (FAI), znanych w Polsce jako Challenge, od francuskiej nazwy Challenge International de Tourisme. Organizatorem zawodów był Aeroklub Niemiec, z uwagi na zwycięstwo niemieckiego zawodnika Fritza Morzika w poprzednich zawodach Challenge w 1930 roku. Również regulamin konkursu, znacznie zmieniony w stosunku do poprzednich zawodów, opracował Aeroklub Niemiec, biorąc za punkt wyjścia regulamin Niemieckiego Konkursu Samolotów Lekkich z 1931 roku. Liczby samolotów zgłoszonych (67) i ostatecznie biorących udział w zawodach (43) były mniejsze, niż w poprzednich latach, gdyż przerodziły się one w trudną imprezę specjalistyczną, stawiającą wysokie wymagania sprzętowi oraz wymagającą wysokiego poziomu wyszkolenia pilotów. Większe szanse miały samoloty specjalnie opracowane na zawody. Z tego powodu też, aby dać szansę na przygotowanie nowych konstrukcji, zwiększono odstęp między zawodami z jednego roku do dwóch lat. Przewodniczącym międzynarodowej Komisji Sportowej czuwającej nad przebiegiem zawodów był Niemiec Gerd von Hoeppner, w jej skład wchodzili przedstawiciele uczestniczących w imprezie aeroklubów, w tym w imieniu Polski Bogdan Kwieciński.

W zawodach wzięły udział ekipy z 6 państw: Niemiec (16 załóg), Francji (8 załóg), Polski (5 załóg), Szwajcarii (2 załogi) i, po trzyletniej przerwie, Włoch (8 załóg) i Czechosłowacji (4 załogi). Ekipy były zgłaszane przez aerokluby narodowe, które musiały uiścić wpisowe na rzecz FAI. Tym razem do konkursu nie przystąpiła Wielka Brytania, gdyż nowe brytyjskie samoloty prywatnych użytkowników przekraczały limit masy wynikający z regulaminu, a w przeciwieństwie do innych krajów, nie opracowano tam specjalnych konstrukcji na zawody. W składzie ekipy włoskiej startowała jednak Angielka Winifred Spooner, a w składzie niemieckiej – Kanadyjczyk John Carberry i Rumun Alexander Papana. W składzie ekipy niemieckiej zgłosił się także japoński pilot Hachisuka z brytyjskim samolotem Puss Moth, lecz nie został dopuszczony do startu z uwagi na przekroczenie masy przez samolot.

Przed samolotem Heinkel ekipy niemieckiej widoczni od lewej.: prezes Aeroklubu Krakowskiego główny komisarz sportowy etapu Challenge 1932 w Krakowie Aleksander Bobkowski (3. z prawej), wiceprezes Aeroklubu Krakowskiego zastępca głównego komisarza sportowego etapu Challenge 1932 w Krakowie dr. Tadeusz Spitzer (4. z prawej), redaktor Zbigniew Grabowski (1. z lewej).

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207287:5/

Samolot ekipy czechosłowackiej Praga BH-111.

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207266:4/

Członkowie ekipy francuskiej pilot Raymond Delmotte
i mechanik Philippe w samolocie Caudron C.278.

http://www.audiovis.nac.gov.pl/obraz/207396:9/

Otwarcie zawodów nastąpiło 12 sierpnia 1932 na berlińskim lotnisku Staaken. Składały się one z trzech osobno punktowanych konkurencji: prób technicznych, lotu okrężnego wokół Europy oraz próby prędkości maksymalnej. Próby techniczne składały się zarówno z oceny poziomu technicznego samolotów, jak i z konkurencji wymagających kunsztu w pilotażu. Tym razem odwrócono proporcje z dotychczasowych imprez i za próby techniczne można było zdobyć więcej punktów, niż za lot okrężny (odpowiednio 280 i 220), co było wyrazem położenia nacisku na możliwości techniczne samolotów. Osobno do kilkunastu punktów można było otrzymać za nową na zawodach Challenge próbę prędkości maksymalnej.

Po próbie prędkości, 28 sierpnia nastąpiło zamknięcie zawodów. Zwycięstwo w zawodach Challenge 1932 odniosła polska załoga: pilot Franciszek Żwirko i mechanik Stanisław Wigura na samolocie RWD-6, z wynikiem 461 punktów. Zwycięstwo było nie tylko zasługą pilota, ale i polskich konstruktorów, który zaprojektowali samolot o wysokich walorach technicznych i dobrze zbalansowanych osiągach, w najlepszym stopniu dostosowanych do wymagań konkursu. Osiągnięcie to było tym większe, że w Polsce dopiero od kilku lat projektowano samoloty, zwłaszcza młody był zespół RWD. Należy podkreślić, że inż. Wigura był jednym z konstruktorów zwycięskiego samolotu. Zwycięstwo Żwirki zostało przyjęte w Polsce z entuzjazmem i uznawane jest za punkt zwrotny w historii polskiego lotnictwa sportowego, które zyskało uznanie na świecie. Warto zauważyć, że także brytyjska prasa lotnicza świętowała sukces w zawodach brytyjskiego silnika, który w obu samolotach RWD wykazał się niezawodnością.